Locatie van de nieuwe Knoop 2 en 3, gezien vanaf de Moreelsebrug

De Knoop 2 en 3

Stationsgebied

Aan de westkant van Utrecht Centraal, bij rijkskantoor De Knoop, komen straks drie nieuwe gebouwen: de Knoop fase 2a, 2b en 3. Samen vormen ze het Knoopcomplex. Hier werk, woon of verblijf je straks met het openbaar vervoer naast de deur en de historische binnenstad op loopafstand. Het complex ligt tussen de Croeselaan, de Jaarbeurs, het Forum en het kantoor van de Rabobank en sluit in de toekomst aan op het Beurskwartier.

Het Knoopcomplex wordt ontwikkeld door het Rijksvastgoedbedrijf en de gemeente Utrecht. Het Rijksvastgoedbedrijf, straks de eigenaar van het Knoopcomplex, is verantwoordelijk voor de meeste gebouwen van de rijksoverheid.

Locatie van De Knoop 2 en 3 aangewezen met een rode pijl
Locatie van De Knoop 2 en 3 aangewezen met een rode pijl
Zicht op De Knoop 2 en 3 vanaf de Moreelsebrug
Zicht op De Knoop 2 en 3 vanaf de Moreelsebrug
Zicht op De Knoop 2 en 3 vanaf de Croeselaan
Zicht op De Knoop 2 en 3 vanaf de Croeselaan

Projectomschrijving

Status project

In voorbereiding

Geplande bouw

Oplevering in 2030

Feiten & cijfers


Wat is De Knoop 2 en 3?

In 2014 stelde de gemeenteraad het bestemmingsplan voor de Knoop-locatie vast. In dit plan gaat het om de realisatie van vier gebouwen. Het eerste gebouw, rijkskantoor de Knoop waarin de Belastingdienst is gevestigd, is in 2018 opgeleverd.

Voor de overige drie gebouwen, de Knoop fase 2a, 2b en 3 hebben het Rijksvastgoedbedrijf en de gemeente Utrecht een nieuw stedenbouwkundig plan gemaakt. Dit was nodig omdat beide partijen sinds 2014 andere ideeën en inzichten hebben gekregen over bouwen in de stad. Daarnaast wordt voldaan aan de behoefte aan meer fietsparkeerplekken rond het station en daarom wordt de Knoopstalling uitgebreid.

De Knoop fase 1

De voormalige Generaal Knoopkazerne is omgebouwd tot rijkskantoor en er is een openbare fietsenstalling gerealiseerd met 3000 plekken. Oplevering: 2018.

De Knoop fase 2

Dit gaat om toren 2a en toren 2b van ieder 90 meter hoog. In de torens komen voornamelijk kantoren voor de rijksoverheid.

De Knoop fase 3

In dit gebouw komen kantoren en circa 70-105 woningen voor in het middenhuursegment (mensen met een modaal inkomen). De hoogte staat nog niet vast; de toren kan 75 of 90 meter worden.

Fietsenstalling Knoop

Deze stalling wordt uitgebreid met minimaal 3000 plekken.

Het bestaande Knoopplein wordt uitgebreid en is vanaf de Croeselaan, de Knooppassage en het Forum bereikbaar. Hier komen de ingangen van de torens, kleine winkeltjes, horeca en een stadslobby. De stadslobby wordt een ontmoetingsplek voor iedereen.

De torens 2a en 2b komen langs het Forum en toren 3 komt op de plek waar nu paviljoen The Green House staat. Dit gebouw heeft een tijdelijke functie en is demontabel; dat betekent dat het makkelijk uit elkaar te halen is. Het paviljoen wordt straks op een andere plaats waarschijnlijk weer opgebouwd.

De Knoop: de doelen

Bij het ontwikkelen van de Knoop geldt het uitgangspunt van Utrecht: gezond stedelijk leven voor iedereen. De ambities van het RVB sluiten hierbij aan. Een stad met betaalbare woningen en een groene en gezonde leef- en werkomgeving. Voor de Knoop hebben we vijf doelen:

  1. De drie torens op sokkels (de onderkant van het gebouw) passen goed in de bestaande hoogbouw in de omgeving;
  2. In de Knoop kun je straks werken en wonen maar je kunt er ook naartoe om elkaar te ontmoeten;
  3. Er komen rustige groene openbaar toegankelijke plekken rond de gebouwen en er komen groene gevels en daken;
  4. We maken een stad die ook op ooghoogte aantrekkelijk is om naar te kijken. De torens krijgen alle drie een eigen identiteit en een warme uitstraling;
  5. We bouwen duurzaam met het accent op de volgende aspecten:

    Energieneutraal:
    de gebouwen worden zeer zuinig in het energieverbruik en het verbruik wordt opgewerkt uit bijvoorbeeld zonnepanelen.

    Circulair: met zoveel mogelijk hernieuwbare en hergebruikte materialen.

    Klimaatvriendelijk: we denken na over hoe we bijvoorbeeld regenwater kunnen opvangen en hergebruiken.

    Oog voor de natuur: met bijvoorbeeld groene daken en gevels waar dieren in kunnen nestelen en waar ze eten kunnen vinden.

De Knoop 2014 – 2022: de verschillen

De gemeente Utrecht en het RVB hebben de afgelopen tijd samen aan het nieuwe stedenbouwkundig plan gewerkt. Hierin zijn bovenstaande doelen verwerkt. Hieronder een kort overzicht van de grootste verschillen tussen het bestemmingsplan uit 2014 en het stedenbouwkundig plan uit 2022:

  • Meer openheid
  • Er komt een stadslobby waar iedereen elkaar kan ontmoeten
  • Focus op groen
  • Nadruk op duurzaam bouwen
  • Kunst wordt een onderdeel van de binnen- als buitenruimte

Bestemmingsplan De Knoop 2 en 3 ter inzage

In 2014 stelde de gemeenteraad het bestemmingsplan vast; een plan met regels over de bouw en het gebruik voor de Knoop-locatie. Dit plan is verouderd: we kijken nu anders naar onderwerpen als klimaat, groen, mobiliteit en parkeren. Het bestemmingsplan ligt van vrijdag 24 november tot en met donderdag 4 januari 2024 ter inzage. 

De belangrijkste punten

  • Het ontwerp bestemmingsplan maakt de bouw mogelijk van (rijks)kantoren, 70-100 woningen voor middenhuur, een centrale ontmoetingsplek voor iedereen en op de onderste laag van de gebouwen winkeltjes en horeca
  • Het huidige tijdelijke restauarnt 'The Green House' en parkeerplaatsen verdwijnen 
  • Auto's en fietsen van gebruikers van het gebouw komen in de kelder van het gebouw
  • De openbare fietsenstalling Knoop krijgt extra fietsparkeerplekken
  • Er moeten 41 bomen worden verwijderd. Daarvan kunnen er zeker 14 verplant worden en 3 zeker niet. Voor de andere 24 bomen is nader onderzoek nodig. We proberen zoveel mogelijk bomen terug te plaatsen op de locatie
  • De openbare ruimte wordt groenen en er is veel aandacht voor duurzaam bouwen

Hoe kunt u uw mening geven?

U kunt van vrijdag 24 november 2023 tot en met donderdag 4 januari 2024 uw mening (zienswijze) geven over het ontwerpbestemmingsplan De Knoop 2 en 3. Dit plan is online te vinden via ruimtelijkeplannen.nl en utrecht.nl/bestemmingsplannen. U kunt uw mening geven door een formulier in te vullen via utrecht.nl/bestemmingsplanreageren. U kunt het plan ook bekijken op de begane grond van het Stadskantoor, Stadsplateau 1. Wilt u uw mening geven in een gesprek, bel dan tijdens werkdagen naar 14030 om een afspraak te maken (graag zeggen dat u een afspraak met team Omgevensrecht wilt).

Wat is de volgende stap?
Na 4 januari 2024 verwerken we de reacties op het plan en leggen we het plan aan het college en vervolgens de gemeenteraad ter vaststelling. Als de gemeenteraad besluit het plan vast te stellen, wordt het plan gepubliceerd. Zes weken na deze publicatie (beroepstermijn) is het plan definitief. Dan kan het Rijksvastgoedbedrijf op zoek naar een aannemer.

Planning

Deze planning is onder voorbehoud

    • Mei 2022: inzage Concept Stedenbouwkundig plan (PDF, groot bestand) en informatiebijeenkomst
    • November 2022: college stelt aangepast stedenbouwkundig plan inclusief eventuele reactienota vast 
    • Najaar 2023: aanpassing bestemmingsplan en ter visie legging
    • Voorjaar 2024: de gemeenteraad stelt het bestemmingsplan vast
    • Zomer 2024: start aanbesteding door het Rijksvastgoedbedrijf
    • 2028: start uitvoering
    • 2030: gefaseerde oplevering van De Knoop 2 en 3