Singel

Stationsgebied

De singel is weer helemaal van jou

Utrecht is trots op de singel rond de binnenstad. Het singelpark is een groene plek waar veel Utrechters ontspannen en elkaar ontmoeten. Dat de singel in 2020 weer rond was, was een historisch moment in de geschiedenis van de stad.

De singel is een plek waar je graag wilt zijn. Je kunt een rondje varen om de stad, maar ook de oude resten van kasteel Vredenburg bekijken onder Hoog Catharijne. Je kunt er hard of langzaam lopen, in het gras liggen of aan de vlonder zitten langs het water. Je kunt er picknicken, chillen, drinken en eten of winkelen. Of je gaat naar een van de culturele instellingen die langs de singel te vinden zijn.

Het water sluit straks aan op de Leidsche Rijn zodat er een nieuwe verbinding is om te varen. Daarmee komt ook een wens uit voor heel veel bewoners en bezoekers van de stad.

Projectomschrijving

In gebruik

De geschiedenis

Utrecht was eeuwenlang omsingeld. In 1122 kreeg Utrecht stadsrechten en een paar jaar later begon de bouw van een stadsmuur en de gracht om de stad te verdedigen.

In de zestiende eeuw liet keizer Karel V kasteel Vredenburg bouwen op het huidige Vredenburgplein. Dit werd gesloopt tussen 1577 en 1581 door de Utrechtse bevolking, een deel van het kasteel is te zien onder de Stadskamer van Hoog Catharijne.

Vanaf 1830 werd er een park en een nieuwe haven aangelegd op de plek van de stadsmuur en -poorten. Alle stadspoorten en vrijwel de gehele verdedigingsmuur werden afgebroken om ruimte te maken voor het nieuwe stedenbouwkundige plan van Jan David Zocher.

In 1958 leek de singel helemaal te verdwijnen door plan Feuchtinger. Om de stad voor auto’s bereikbaar te houden moest er een rondweg komen met parkeergarages. Dat betekende dat de singel zou verdwijnen. Het plan stuitte op veel weerstand van de Utrechters.

In 1962 kwam stedenbouwkundige Kuiper met een aangepast plan. Hij stelde voor alleen de westelijke en noordwestelijke delen te dempen. In 1966 besloot de gemeenteraad over het plan en in 1968 was er een akkoord voor het weghalen van het water. Het noorden van de Catharijnesingel werd de Catharijnebaan: een stadsautoweg. Het westelijke deel van de Weerdsingel werd een parkeerterrein. Doordat minister Marga Klompé van Cultuur de singels als rijksmonument aanwees, werd de rest ervan voor de toekomst beschermd.

Er bleef veel verzet van burgers tegen het verdwijnen van het water. Zij bleven zich ook actief inzetten om het water terug te brengen. Eind jaren ’80 werden de eerste plannen gemaakt voor de verbetering van het Stationsgebied.

De Werkgroep Utrecht Weer Omsingeld zorgde ervoor dat de gemeente in 1998 besloot een eerste stuk singel bij de Weerdsingel te herstellen waarna het herstel van het gehele gedempte stuk singel werd opgenomen in het Masterplan Stationsgebied Utrecht.

In augustus 2001 werd door Anton Geesink en toenmalig wethouder Jan van Zanen (die later burgemeester van Utrecht werd) het korte stuk tussen de Weerdsluis en de nieuwe Monicabrug geopend. Een jaar later, rond september 2002, keerde het water terug tussen deze brug en het Paardenveld.

In een referendum in 2002 sprak de Utrechtse bevolking zich uit voor het weer opengraven van de gedempte Weerdsingel en Catharijnesingel.

De start van de uitvoeringswerkzaamheden in het Utrechtse Stationsgebied was met sloop muziekcentrum Vredenburg in 2007 op Vredenburg. Start bouw was later, november 2009 met start bouw De Vredenburg (pand waar nu The Sting in zit en Zara).

Het herstel van de singel van het stuk tussen Paardenveld tot de Stadskamer startte 22 juli 2015 en op 18 december 2015 was de opening.

Daarna is er verder gesloopt en gegraven en op 12 september 2020 was de Utrechtse singel officieel weer rond en was het Zocherpark hersteld naar het idee van Jan David Zocher.

Herstel

In 2020 was de singel weer rond maar eerder gingen er al delen open. De singel is niet ‘zomaar’ gemaakt. Bij de plannen moest met heel veel dingen rekening worden gehouden. Bijvoorbeeld vaardiepte, vaarbreedte, groen, geschiedenis, fietspaden, plek voor vogels en vlinders, geld en rijbanen. En natuurlijk de wensen van de stad. Inwoners dachten in stappen mee over het ontwerp.

Lees hier het boek over het ontwerp voor de nieuwe singel

Wist je dat…?

Er ongeveer 35000m3 zand is afgevoerd om de gehele Catharijnesingel te ontgraven? Dat zijn 1400 vrachtauto’s vol?
Er tijdens de sloop van de Catharijnebak bijna 17.000 ton puin is vrijgekomen? Dat zijn ongeveer 550 vrachtauto’s vol.
Er 16 bomen (platanen) zijn verplant die bij sloop anders verloren zouden zijn gegaan?
De breedte van de singel varieert van 14,5 meter tot 22 meter.
De diepte 2.08 meter is.
Er zo’n 41184 m3 water is teruggebracht in de singel.

Nieuwe bruggen

Behalve een nieuwe singel kwamen er de afgelopen jaren ook nieuwe bruggen bij:

Marga Klompébrug – maart 2014 ter hoogte van de Mariaplaats.
de Paardenveldbrug - zomer 2015 ter hoogte van de Knipstraat.
Vredenburgknoop – najaar 2015 waar Leidsche Rijn en singel samenkomen.

De singel ontdekken

Op ons YouTube kanaal vind je filmpjes over het herstel van de singel:

Timelapse herstel singel 2015: Hocus pokus, pief, paf, poef: water! - YouTube
Timelapse herstel singel 2020: Anderhalf jaar in anderhalve minuut - YouTube
Catharijnesingel 2010-2020: Catharijnesingel 2010-2020 - YouTube
Nieuwe bomen voor de singel: Nieuwe bomen voor singel - YouTube

Wandelen langs de singel? Probeer dan een van deze routes:

Singelroute: rondje singel voor oud en jong De Singelwandeling: Van stadsverdediging tot stadspark (ontdek-utrecht.nl)
Singel Escape: een raadseltocht die je meeneemt naar de tijd van kanonnen en keizers: Outside Escape Utrecht Singel Escape

Benieuwd naar wat je kunt doen op of rond de singel? Kijk op ontdek-utrecht.nl.